Γνωμικολογικον

Αποφθέγματα, Γνωμικά, Αφορισμοί, Ρητά, Παροιμίες
 
 
 

Ελληνικές Παροιμίες





greek proverbs

σελίδα 3 από 17

«προηγούμενη σελίδαεπόμενη σελίδα»

 

Εποχές

Από Μάρτη καλοκαίρι κι από Αύγουστο χειμώνα.

άρεσε σε 138
Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει.

άρεσε σε 96
Ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη.

άρεσε σε 47
Γύρω–τριγύρω του Χριστού, είν’ η καρδιά του χειμωνιού.

άρεσε σε 40
Αν δεν λαλήσει ο τζίτζικας, δεν είναι καλοκαίρι.

άρεσε σε 39
Τ’ Αγι’ Αντωνιού, τ’ Αϊ-Θανασιού, του βλάχαρου ο χειμώνας.

άρεσε σε 27
 

Καιρός

Βρήκες καιρό, αρμένιζε, καιρό μην περιμένεις, γιατί ο καιρός τα πράγματα δεν ξέρεις πώς τα φέρνει.

άρεσε σε 144
Ήλιος και βροχή παντρεύονται οι φτωχοί, ήλιος και φεγγάρι παντρεύονται οι γαϊδάροι.

άρεσε σε 86
Αν δε βαφτίσουν τα νερά, ο καιρός δεν καλοσυνεύει.

δηλαδή τα Θεοφάνια

άρεσε σε 77
Θεού θέλοντος και καιρού επιτρέποντος.

άρεσε σε 73
Ή θα βρέξει ή θα χιονίσει ή καλό καιρό θα κάνει.

άρεσε σε 60
Μάρτης γδάρτης και κακός παλουκοκαύτης.

άρεσε σε 54
Η καλή μέρα απ’ το πρωί φαίνεται.

άρεσε σε 51
Μη σε γελάσει ο Μάρτης το πρωί και χάσεις την ημέρα.

άρεσε σε 47
Χιόνια που δε λιώνουν κι άλλα περιμένουν.

άρεσε σε 40
Όρθιο το φεγγαράκι ξαπλωτός ο βαρκάρης.

άρεσε σε 36
Άσπρος ήλιος, μαύρη ημέρα.

άρεσε σε 35
Καιρός πανιά, καιρός κουπιά.

δηλαδή, ο καιρός δεν είναι πάντα ευνοϊκός και κάποιοι στιγμή χρειάζεται να κάνεις και κουπί

άρεσε σε 30
Αϊ-Δημητράκη μου, μικρό καλοκαιράκι μου.

άρεσε σε 28
Η Βαρβάρα βαρβαρώνει, Αϊ-Σάββας σαβανώνει κι ο Αϊ-Νικόλας παραχώνει.

άρεσε σε 28
Χιόνι ρίχνει το Φλεβάρη, βάνεις στάρι στο κελάρι.

άρεσε σε 27
Το κρύο με το σακί μπαίνει και με το βελόνι βγαίνει.

άρεσε σε 23
Μάης βρεμένος, μούστος μετρημένος.

δηλαδή, αν βρέξει το Μάιο, η παραγωγή κρασιού είναι μειωμένη

άρεσε σε 21
Από Μαρτιού πουκάμισο κι απ’ Αύγουστο σεγκούνι.

άρεσε σε 19
Ας είν’ η Δύση καθαρή κι η Ανατολή ας αστράφτει.

άρεσε σε 18
Πάν’ τα σύννεφα στην Πάτρα, πάν’ τα ρέματα γιομάτα.

άρεσε σε 16
Όπου βροντές και αστραπές, περίμενε βροχές.

άρεσε σε 16
Αν δεν βραχεί καλά η γη, κρύο μην περιμένεις.

άρεσε σε 16
Σαν έπρεπε, δεν έβρεχε, το Μάη δροσολόγαε…

άρεσε σε 15
Του ήλιου κύκλος άνεμος, του φεγγαριού χειμώνας.

άρεσε σε 14
Σα τσακουματίζουν τ’ άστρα, δέσε πιο καλά τη βάρκα.

άρεσε σε 12
Να ‘ναι Χριστούγεννα στεγνά, τα Φώτα χιονισμένα, και τα Λαμπρά βρεχούμενα, αμπάρια γιομισμένα.

άρεσε σε 12
Του κακού καιρού τα γνέφια, άλλα πάνω κι άλλα κάτω.

για κακό καιρό, αλλά και μεταφορικά για καταστάσεις αταξίας και αβεβαιότητας

Υπαπαντούλα χιονισμένη, η κοφινούλα γιομισμένη.

Χιόνισε μέσα στο Γενάρη, να οι χαρές του Αλωνάρη.

Τη Γέννηση την άβρεχη, τα Φώτα χιονισμένα και τη Λαμπρή βρεχούμενη, τα πάντα ‘φτυχισμένα.

 

Άνεμος

Αγέρας και γυναίκα δεν κλειδώνονται.

άρεσε σε 69
Όποιος αέρας κι αν φυσά, ο μύλος πάντα αλέθει.

άρεσε σε 53
Η θάλασσα είναι γαλανή μα ο αγέρας τη μαυρίζει.

άρεσε σε 48
Τα μαύρα νέφη του βοριά, τα κόκκινα του νότου, κι εκείνα τα κατάμαυρα του σκύλου του σορόκου.

άρεσε σε 39
Άνεμος που δεν μποδίζει, άφησέ τον κι ας βουίζει.

άρεσε σε 26
Τι σε νοιάζει για αέρα που δεν μπαίνει στα πανιά σου;

άρεσε σε 24
Γέρο βοριά αρμένιζε και νότο παλληκάρι.

άρεσε σε 18
Έχει κάθε λαγκαδάκι το δικό του αεράκι.

άρεσε σε 17
 

Φως

Ποιος στραβός δε θέλει το φως του;

άρεσε σε 22
Πώς λάμπει ο ήλιος του Μαγιού, τ’ Αυγούστου το φεγγάρι.

άρεσε σε 16
 

Ήλιος

Ο ύπνος θρέφει τα μωρά κι ο ήλιος τα μοσχάρια.

άρεσε σε 91
Σπίτι που δεν το βλέπει ο ήλιος, το βλέπει ο γιατρός.

άρεσε σε 60
Τι έχουν τα έρμα και ψοφάνε; Με ήλιο τα μπάζουμε, με ήλιο τα βγάζουμε.

για ατελέσφορες προσπάθειες

άρεσε σε 38
Άσπρος ήλιος, μαύρη ημέρα.

άρεσε σε 35
Του Μάρτη ο ήλιος βάφει και πέντε μήνες δεν ξεβάφει.

άρεσε σε 25
Ήλιος του ηλιού καθάρια τραμουντάνα.

 

Βροχή

Ο βρεγμένος τη βροχή δεν τη φοβάται.

άρεσε σε 92
Οι όψιμες θέλουν βροχές κι οι πρώιμες δροσούλες.

άρεσε σε 70
Αν φοβόταν ο λύκος τη βροχή, θα φόραγε καπότα.

άρεσε σε 57
Αν βρέξει ο Απρίλης δυο νερά κι ο Μάης άλλο ένα, χαρά σ’ εκείνον το ζευγά που ‘χει πολλά σπαρμένα.

άρεσε σε 51
Του Απρίλη η βροχή κάθε στάλα και φλουρί.

άρεσε σε 47
Ήλιος και βροχή παντρεύονται φτωχοί, ήλιος και χιόνι παντρεύονται αρχόντοι.

άρεσε σε 44
Μάης άβροχος, μούστος άμετρος.

άρεσε σε 32
Όσα βρέχει ο Θεός, τόσα καταπίνει η γη.

άρεσε σε 25
Αν δεν αστράψει, δεν βροντά, κι αν δε βροντά δε βρέχει.

άρεσε σε 24
Αν δε βρέξει, πώς θα ξαστερώσει;

άρεσε σε 24
Βαθιά βροντή, κοντά βροχή.

άρεσε σε 20
Χιόνισ’ έβρεξ’ ο Γενάρης, όλ’ οι μύλοι μας θ’ αλέθουν.

άρεσε σε 16
Αν βρέξ' ο Μάρτης τρία νερά κι' Απρίλης άλλα δύο να ιδείς του Μάρτη τα κουκιά τ' Απρίλη του σιτάρια, να ιδείς το γεροκρίθαρο πώς στρίφτει το μουστάκι.

άρεσε σε 16
Σαν έπρεπε δεν έβρεχε, το Μάη εχαμοβρόντα.

άρεσε σε 14
Ο καλός ο νοικοκύρης, ο λαγός και το περδίκι, όταν βρέχει χαίρονται.

άρεσε σε 13
Αν δεν μαλώσουν δυο καιροί, δεν βρέχει.

Ο γεωργός θέλει βροχή κι ο κεραμάς την ξέρα.

Βρέχει ο Θεός και φταίν’ οι μήνες.

Τι θα γίνουμε αν δε βρέξει, και αν θα βρέξει πού θα πάμε;

Όλα τα σύννεφα δε φέρνουνε βροχή.

Η βροχή τ’ Απριλομάρτη μόνο τους ψαράδες βλάπτει.

Στο κακορίζικο χωριό τον Αλωνάρη βρέχει.

 

Νερό

Μήνας που δεν έχει ρο, ρίξε στο κρασί νερό.

άρεσε σε 118
Διψάει η αυλή του για νερό κι αυτός αλλού ποτίζει.

άρεσε σε 48
Η φωτιά και το νερό δεν έχουν μαλλιά.

μάλλον με την έννοια ότι δεν μπορείς να τα πιάσεις και να τα ελέγξεις

άρεσε σε 30
Όπου πλάτανος, εκεί και νερό.

άρεσε σε 25
Ο μύλος νερό θέλει, ευχές δεν θέλει.

άρεσε σε 20
Ο Γενάρης δεν γεννά μήτε αυγά μήτε πουλιά, μόνο χιόνια και νερά.

άρεσε σε 19
Ό,τι νερό με πνίξει, θάλασσα το λέγω.

άρεσε σε 11
 

Θάλασσα

Όποιος κατουράει στη θάλασσα, το βρίσκει στο αλάτι.

άρεσε σε 184
Η θάλασσα είναι γαλανή μα ο αγέρας τη μαυρίζει.

άρεσε σε 48
Θάλασσα, πικροθάλασσα και πικροκυματούσα.

άρεσε σε 18
 

Βουνά

Οι κάμποι τρέφουν άλογα και τα βουνά λεβέντες.

άρεσε σε 74
Μαθημένα τα βουνά απ’ τα χιόνια.

άρεσε σε 66
Βουνό με βουνό δε σμίγει.

άρεσε σε 42
Ο θεός βλέπει βουνά και ρίχνει χιόνι.

άρεσε σε 30
Παίνευε τα βουνά κι αγόραζε στον κάμπο.

για διαπραγματευτικούς λόγους κατά την αγορά γης

 

Νύχτα

Όποιος νύχτα περπατεί, λάσπες και σκατά πατεί.

άρεσε σε 42
Η νύχτα έχει αυτιά και η ημέρα μάτια.

άρεσε σε 40
Της νύχτας τη δουλειά τη βλέπει η μέρα και γελά.

άρεσε σε 31
Η νυκτερίδα κι ο λαγός και δαίμων και αγάπη
τα τέσσερα δαιμόνια την νύκτα ου κοιμούνται.

άρεσε σε 29
Αμαρτίες πο ‘χεις άντρα και ξυπνάς τη νύχτα πάντα.

άρεσε σε 26
Μήτε νύχτα δίχως μέρα, μήτε νιος δίχως αγάπη.

άρεσε σε 25
Η νύχτα βγάνει επίσκοπο, η αυγή μητροπολίτη.

επί νυχτερινών διαβουλεύσεων και για επικείμενες αλλαγές σε υψηλές θέσεις

άρεσε σε 25
 

Φωτιά

Το στραβό το ξύλο η φωτιά το σιάζει.

δηλαδή, οι δύστροποι άνθρωποι αντιμετωπίζονται με αυστηρότητα

άρεσε σε 46
Μην παίζεις με τη φωτιά.

άρεσε σε 38
Η φωτιά και το νερό δεν έχουν μαλλιά.

μάλλον με την έννοια ότι δεν μπορείς να τα πιάσεις και να τα ελέγξεις

άρεσε σε 30
Άλλος ανάφτει τη φωτιά, κι άλλος την ανεμίζει.

όταν κάποιος δημιουργεί μια κρίση και κάποιος άλλος την υποδαυλίζει

άρεσε σε 21
Είπαν του τρελού ν’ ανάψει φωτιά κι έκαψε τα ρούχα του.

άρεσε σε 11
 

Απόσταση

Καλύτερα από μακριά και αγαπημένοι παρά από κοντά και μαλωμένοι.

άρεσε σε 252
Μακριά απ’ τον κώλο μου, κι ας είναι δέκα μέτρα.

άρεσε σε 43
Όπου αγάλι-αγάλι περπατεί, μακριά μπορεί να πάει.

άρεσε σε 17
Μακριά ο αδερφός και σιμά ο γείτονας.

Συμπεθεριά και κουμπαριά μακριά από τη γειτονιά.

 

Ζώα

Να ‘μουν το Μάη γάιδαρος, τον Αύγουστο κριάρι, όλους τους μήνες κόκορας και γάτος το Γενάρη.

άρεσε σε 217
Κάλλιο ένα χρόνο κόκορας παρά σαράντα κότα.

Το παπί και το χηνάρι, του διαβόλου το ζευγάρι.

Διώξαμε την αλεπού και μπήκε το λιοντάρι.

δηλαδή, από το κακό στο χειρότερο

 

Φυτά

Όποιο χορτάρι γελάς, στην πόρτα σου φυτρώνει.

άρεσε σε 50
Όσο πιο αραιά φυτεύεις τα σκόρδα, τόσο πιο πολύ χοντραίνουν.

με την έννοια ότι όταν στους ανθρώπους δίνεται ελευθερία και χώρος, προοδεύουν

άρεσε σε 37
Χωρίς χώμα και νερό, πώς ευρέθη αγγούρι εδώ.

για απροσδόκητα ευρήματα

άρεσε σε 24
Ο Μάης φτιάχνει τα σπαρτά κι ο Μάης τα χαλάει.

άρεσε σε 19
Έτσι το ‘χει το λινάρι, να ανθεί τον Αλωνάρη.

άρεσε σε 13
Αλί στα Μαρτοκλάδευτα και στ’ Απριλοσπαρμένα.

άρεσε σε 13
 

Λουλούδια

Στη γειτονιά τριαντάφυλλο και μες στο σπίτι αγκάθι.

για όσους κοινωνικά συμπεριφέρονται καλά, αλλά στο σπίτι είναι δύστροποι

άρεσε σε 167
Από αγκάθι βγαίνει ρόδο κι από ρόδο βγαίνει αγκάθι.

άρεσε σε 51
Ο Μάης έχει τ’ όνομα κι ο Απρίλης τα λουλούδια.

άρεσε σε 48
Ο Απρίλης με τα λούλουδα και ο Μάης με τα ρόδα.

άρεσε σε 33
 

Δέντρα

Αμπέλι του χεριού σου, συκιά του κυρού σου και ελιά του παππού σου.

άρεσε σε 36
Η ελιά έχει και σοδιά, έχει και αναποδιά.

άρεσε σε 31
Το δένδρο από τον καρπό γνωρίζεται.

άρεσε σε 28
Όπου πλάτανος, εκεί και νερό.

άρεσε σε 25
Χαίρεται ο πεύκος τις δροσιές κι ο έλατος τα χιόνια.

άρεσε σε 20
Κάθε δεντράκι με τον ίσκιο του.

δηλαδή, κάθε πράγμα ή άνθρωπος με την αξία του και τη χρησιμότητα του

άρεσε σε 19
Το δάσος από τα ίδια του τα ξύλα καίγεται.

που σημαίνει ότι τα στοιχεία που απαρτίζουν ή χαρακτηρίζουν μπορεί να γίνουν και αιτία καταστροφής.

άρεσε σε 18
Κόψε κέδρο, φτιάξε Αντώνη και από πλάτανο Θανάση, εάν πεις και για το Γιάννη, όποιο ξύλο να ‘ναι κάνει.

άρεσε σε 17
Θέλει ν’ ανθίσει το δενδρί μα η πάχνη δεν τ’ αφήνει.

άρεσε σε 14
Ο πλάτανος θέλει νερό κι η λεύκα θέλει αέρα.

άρεσε σε 10
 

Σκύλοι

Δεμένο σκυλί, πρόβατα δε φυλάει.

άρεσε σε 74
Αν δεν κουνήσ’ η σκύλα την ουρά της, ο σκύλος δεν πάει κοντά της.

άρεσε σε 54
Του γειτόνου μας ο σκύλος, γείτονας είναι κι εκείνος.

άρεσε σε 42
Μητ’ ο σκύλος τρώει τ’ άχυρο μήτε τον γάιδαρο αφήνει.

για αυτούς που δεν αφήνουν τους άλλους να επωφεληθούν όταν δεν μπορούν να επωφεληθούν οι ίδιοι

άρεσε σε 41
Κακό σκυλί ψόφο δεν έχει.

άρεσε σε 37
Εγώ το λέω στον σκύλο μου κι ο σκύλος στην ουρά του.

δηλαδή, δίνω μια εντολή σε κάποιον που τη δίνει σε κάποιον κατώτερο αντί να την εκτελέσει ο ίδιος

άρεσε σε 31
Σκύλος που γαβγίζει, δεν δαγκώνει.

άρεσε σε 30
Και την πίτα σωστή και το σκύλο χορτάτο.

άρεσε σε 18
Όποιος ξένο σκύλο τρέφει, μόνο το λουρί του μένει.

άρεσε σε 15
Με το στανιό ο σκύλος μαντρί δε φυλάει.

άρεσε σε 15
Ο κακός ο σκύλος φυλάει το μαντρί.

άρεσε σε 15
Η σκύλα από τη βιάση της τα κάνει στραβά τα κουτάβια της.

άρεσε σε 14
Όποιος θρέφει ξένο σκύλο, η χαρά μόνο του μένει.

άρεσε σε 14
Άσπρα σκυλιά, μαύρα σκυλιά, όλοι οι σκύλοι μια γενιά.

άρεσε σε 14
Το φτηνό το κρέας το τρώνε τα σκυλιά.

άρεσε σε 12
Είναι πολλά μαντρόσκυλα και το κομμάτι ένα.

άρεσε σε 11
Όλοι οι σκύλοι μια γενιά.

άρεσε σε 10
Τρέμει σαν το σκύλο κάτω απ’ το ρέχτι.

ρέχτι=η απόληξη της υδρορροής

άρεσε σε 9
Δε γνωρίζει το σκυλί τον αφέντη του.

για καταστάσεις αταξίας, αναρχίας ή ανοργανωσιάς

άρεσε σε 9
 

Γάτες

Πολλά ξέρει ο ποντικός μα πιο πολλά ο γάτος.

άρεσε σε 48
Γέρος γάτος, τρυφερά ποντίκια θέλει.

άρεσε σε 40
Όταν λείπει η γάτα, χορεύουν τα ποντίκια.

(αρχαιοελληνικής προέλευσης)

άρεσε σε 38
Δεν πίν’ η κατσούλα ξίδι.

για κάποιον που παραείναι έξυπνος για να κάνει κάτι ανόητο (κατσούλα=γατούλα)

άρεσε σε 25
Για να μη φάγει ο γάτος το ψωμί, τρώει ο ποντικός τα ρούχα.

άρεσε σε 20
Ζεματισμένος γάτος, φοβάται και το κρύο νερό.

άρεσε σε 14
Η γάτα πούλησε το σπίτι της για ν’ αγοράσει ψάρια.

Γάτα πού μουλώνει, ποντικούς μαζώνει.

Θα κουρέψουμε μια γάτα, για να φτιάσουμε μια κάπα.

Η γάτα όπως κι αν την πετάξεις, με τα τέσσερα θα πέσει.

για αυτούς που μένουν πάντα όρθιοι σε δύσκολες καταστάσεις

Όταν γεράσει ο γάτος, παίζουν μαζί του τα ποντίκια.

 

Λύκοι

Θρέψε λύκο το χειμώνα, να σε φάει το καλοκαίρι.

άρεσε σε 205
Ο λύκος κι αν εγέρασε κι άσπρισε το μαλλί του, ούτε τη γνώμη άλλαξε ούτε την κεφαλή του.

άρεσε σε 106
Ο λύκος έχει το σβέρκο χοντρό γιατί κάνει μόνος τις δουλειές του.

άρεσε σε 71
Όταν τα σκυλιά τρώγονται, ο λύκος τρώει τα πρόβατα.

άρεσε σε 61
Αν φοβόταν ο λύκος τη βροχή, θα φόραγε καπότα.

άρεσε σε 57
Ο λύκος με μηνύματα ποτέ αρνί δεν τρώγει.

δηλαδή, αυτός που πρόκειται να κάνει κακό δεν προειδοποιεί

άρεσε σε 53
Έβαλαν το λύκο να φυλάει τα πρόβατα.

άρεσε σε 51
Ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται.

για όσους επωφελούνται σε συνθήκες αταξίας και αναταραχής

άρεσε σε 29
Ο λύκος έχει τ’ όνομα κι ο τσάκαλος τη χάρη.

άρεσε σε 26
Ο λύκος τη φωλιά του δεν τη μαγαρίζει.

άρεσε σε 25
Το λύκο τον κουρεύανε, πούθε παν’ τα πρόβατα.

δηλαδή, ο κακός, ακόμα και όταν βρίσκεται σε δύσκολη θέση, σκέφτεται το κακό

άρεσε σε 23
Έρμα μαντριά γιομάτα λύκους.

για μέρη ή δραστηριότητες που έχουν παραμεληθεί ή εγκαταλειφθεί

άρεσε σε 18
Ο λύκος από τα μετρημένα τρώει.

που σημαίνει πως αν δεν έχουμε μετρήσει κάτι, δεν το αντιλαμβανόμαστε όταν το χάσουμε

άρεσε σε 18
Έπεσε ο λύκος στ’ άντερα.

για μεγάλη λαιμαργία αλλά και για διαφθορά

άρεσε σε 17
Εμείς το λύκο βλέπουμε, πούθε πάν’ τ’ αχνάρια του.

δηλαδή, δεν έχει νόημα να ψάχνεις για ενδείξεις, όταν κάτι είναι ολοφάνερο

άρεσε σε 15
Αρνί που βλέπει ο Θεός, ο λύκος δεν το τρώει.

Το πρόβατο το μοναχό, εκείνο τρώει ο λύκος.

 

Άλογα

Οι κάμποι τρέφουν άλογα και τα βουνά λεβέντες.

άρεσε σε 74
Σαράντα τ’ άλογο κι εξήντα το σαμάρι.

Για επιδειξιομανείς και για περιττά λούσα

άρεσε σε 30
Για το καρφί χάνεται το πέταλο, για το πέταλο το άλογο.

άρεσε σε 28
Αλί απ’ τον Αλή που ‘χασε τ’ άλογο και πιλαλεί.

άρεσε σε 17
Το καλό το άλογο στ’ αχούρι το πουλάνε.

άρεσε σε 15
Κι αν στόλισες το γάιδαρο, γι’ άλογο δεν περνιέται!

Πούλα τ’ άλογό σου και κράτα το γάιδαρό σου.

Όταν ψοφήσουν τ’ άλογα, τιμή έχουν τα γαϊδούρια!

Όταν σκοντάφτει τ’ άλογο, όλοι του λένε τύφλα.

δηλαδή όλοι επικρίνουν τους ικανούς με το παραμικρό λάθος

Απ’ τα γρίβα τ’ άλογα, στα κούντρικα γαϊδούρια!

Όταν σε γκρεμίσει τ’ άλογο, κατέβα τράβα το καπίστρι.

 

Γαϊδούρια

Ήλιος και βροχή παντρεύονται οι φτωχοί, ήλιος και φεγγάρι παντρεύονται οι γαϊδάροι.

άρεσε σε 86
Δεν μπορεί να μοιράσει δυο γαϊδουριών άχυρα.

άρεσε σε 79
Πας μετά Χριστόν προφήτης γάιδαρος εστί.

άρεσε σε 62
Δυο γάιδαροι μαλώνανε σε ξένο αχυρώνα.

άρεσε σε 61
Ν’ άκουγε ο Θεός τον κόρακα, όλοι οι γάιδαροι θα ψοφούσαν.

άρεσε σε 57
Ψάρι μπαρμπούνι διάλεγε και γάιδαρο καμπούρη, γυναίκα ψηλοκάβαλη και χοίρο μακρυμούρη.

άρεσε σε 53
Είπε ο γάιδαρος τον πετεινό κεφάλα.

άρεσε σε 51
Κι αν έχει ο γάιδαρος φωνή, για ψάλτη δεν τον κράζουν.

άρεσε σε 50
Μαντζουράνα στο κατώφλι, γάιδαρος στα κεραμίδια.

επί ασυνεννοησίας

άρεσε σε 47
Αντί να βογκάει ο γάιδαρος βογκάει ο καβαλάρης.

άρεσε σε 47
Κάλλιο γαϊδουρόδενε παρά γαϊδουρογύρευε.

άρεσε σε 46
Όποιος κεντάει το γάιδαρο, μυρίζεται τις πορδές του.

δηλαδή, όποιος αντιπαρατίθεται με ευτελείς ανθρώπους, αντιμετωπίζει κακή συμπεριφορά

άρεσε σε 41
Μητ’ ο σκύλος τρώει τ’ άχυρο μήτε τον γάιδαρο αφήνει.

για αυτούς που δεν αφήνουν τους άλλους να επωφεληθούν όταν δεν μπορούν να επωφεληθούν οι ίδιοι

άρεσε σε 41
Καβαλικεύω γάιδαρο ώσπου να βρω ένα άτι.

άρεσε σε 40
Κατά φωνή και γάιδαρος.

άρεσε σε 37
Βαράει το σαμάρι ν’ ακούσει ο γάιδαρος.

άρεσε σε 35
Σιγά μη στάξει η ουρά του γαϊδάρου.

άρεσε σε 35
Δεν γνωρίζουν οι γαϊδάροι πώς το τρώνε το χαβιάρι.

άρεσε σε 35
Τα γέρικα γαϊδούρια Φλεβάρη ψοφάνε.

άρεσε σε 32
Γάιδαρος που δεν ‘μποδίζει, άφησέ τον κι ας γκαρίζει.

άρεσε σε 31
Ήταν στραβό το κλήμα, το ‘φαγε κι ο γάιδαρος.

άρεσε σε 30
Εγώ μιλάω, γαϊδούρια κλάνουνε.

δηλαδή, εγώ μιλάω και κανένας δεν μ’ ακούει

άρεσε σε 29
Γκαστρώνει γαϊδούρα στην ανηφόρα.

άρεσε σε 29
Όλοι με χρυσά βελούδα, ποιος τα βόσκει τα γαϊδούρια;

άρεσε σε 29
Γάιδαρος είναι γάιδαρος, ας εφορεί και σέλλα και η γριά κι αν ομορφίζεται δεν γίνεται κοπέλα.

άρεσε σε 29
Όταν σου χαρίζουν έναν γάιδαρο, μην τον κοιτάς στα δόντια.

άρεσε σε 27
Μην κουνάς τα πόδια σου πριν ανεβείς στο γάιδαρο.

άρεσε σε 27
Δέσε το γάιδαρο κι ας τονε φάει ο λύκος.

άρεσε σε 25
Κάθε πουλί με τη λαλησιά του και κάθε γάιδαρος με την γκαρισιά του.

άρεσε σε 24
Το μισιακό γαϊδούρι το τρώει ο λύκος.

άρεσε σε 22
Τον γάιδαρο δεν τον ρωτούν όταν τον σαμαρώνουν.

άρεσε σε 21
Ο πεινασμένος γάιδαρος, ξυλιές δε λογαριάζει.

άρεσε σε 19
Ο κουζουλός ο γάιδαρος, πάντα πουλάρι δείχνει.

άρεσε σε 18
Ο γέρος γάιδαρος στράτα δε μαθαίνει.

άρεσε σε 17
Καβάλα στο γάιδαρο και τον γάιδαρο γύρευε.

άρεσε σε 15
Η γαϊδούρα σαράντα πουλάρια έκανε και το σαμάρι δεν της έλειψε.

άρεσε σε 14
Στο γάμο πάει ο γάιδαρος ή για νερό ή για ξύλα.

για αυτούς που πρέπει να δουλεύουν όταν οι άλλοι περνούν καλά

άρεσε σε 10
Όσο λείπει ο αφέντης κανένα δεν νοιάζει, μα όσο λείπει ο γάιδαρος, ούλοι βαρυγκωμάνε.

άρεσε σε 9
Εγκάριξεν ο γάιδαρος κι είπε «άχερος».

άρεσε σε 7
Φταίει ο γάιδαρος και δέρνουν το σαμάρι.

Πάνω που έμαθε ο γάιδαρος να μην τρώει, ψόφησε.

Έκαμα το γάιδαρο κι ετσούλωσε τ’ αυτιά του και πήρε το σαμάρι του και πήγε στην κυρά του.

Αρχόντου λόγος και πορδές γαϊδάρου, ένα.

Είδα γάιδαρο με σέλα και τσομπάνο με ομπρέλα.

Βαγενάδες και γαϊδάροι, ένα μήνα έχουν τη χάρη.

επειδή οι βαγενάδες (βαρελάδες) έχουν ένα μήνα δουλειά και ο γάιδαρος ξεκουράζεται λίγο μόνο ένα μήνα (το Μάρτιο)

Απολύθηκε ο γάιδαρος; Αλιά από τα λάχανα.

Και στο δήμαρχο να πας, γαϊδουρινή θα τηνε φας!

Είπαν τα γαϊδουρόπουλα τη μάνα τους γαϊδούρα.

Άνθρωπος ξετσίπωτος, γάιδαρος αδέσποτος.

Άνθρωπος κοιμώμενος γάιδαρος δεμένος.

Κι αν στόλισες το γάιδαρο, γι’ άλογο δεν περνιέται!

Κάνε αστείο σε γαϊδούρι και θα φας κλοτσιά στη μούρη.

Κάλιο κουτσό γαϊδούρι, παρά τσινιάρικο μουλάρι.

Πρώτα πάρε το γαϊδούρι και μετά το σαμάρι.

Πούλα τ’ άλογό σου και κράτα το γάιδαρό σου.

Γέρος γάιδαρος καινούρια περπατησιά δε βγάζει.

Όταν ψοφήσουν τ’ άλογα, τιμή έχουν τα γαϊδούρια!

Όσο και να δουλέψει ο γάιδαρος, αγκάθια τον ταγίζουν.

Όσο καλός κι αν είναι ο γάιδαρος, πάλε γάιδαρο τον κράζουν.

Ο καλός ο σαμαράς σκέφτεται και το γάιδαρο.

Ο καλός ο πεθερός, γάιδαρος καμαρωτός και η κακιά η πεθερά, κολοβή οχιά.

Να πουλήσουμε το γάιδαρο, να φτιάξουμε σαμάρι.

για αποφάσεις που αναιρούν την αναγκαιότητα της προσπάθειας

Τον αγά και γάιδαρο να τον ιδείς, να μην τον καβαλήσεις.

Το γαϊδούρι το δεμένο τρώει χορτάρι διαλεγμένο.

δηλαδή κάποιος που υποκύπτει ή στερείται την ελευθερία του μπορεί σε αντάλλαγμα να αποκτά κάποια προνόμια

Τρανή γαϊδούρα, μεγάλη καμπούρα.

Του γαϊδάρου η προκοπή, άχερα μες το παχνί.

για αυτούς που έχουν πρότυπα ή στόχους ή απολαβές χαμηλής αξίας

Απ’ τα γρίβα τ’ άλογα, στα κούντρικα γαϊδούρια!

Αν χωρατέψεις με το γάιδαρο, θα σε χτυπήσει στο πρόσωπο με την ουρά.

Βόσκει ο γάιδαρος εκεί που θα τον δέσουν.

δηλαδή, επωφελείται κανείς όσο μπορεί από την κατάσταση στην οποία κατ’ ανάγκη θα βρεθεί

 

Γουρούνια

Αδύνατο `ναι να γενεί χοίρου μαλλί μετάξι και του χωριάτη το παιδί να ‘χει αρχοντιά και τάξη.

άρεσε σε 30
Σαπουνίζοντας γουρούνι, χάνεις χρόνο και σαπούνι.

άρεσε σε 24
Μην αγοράζεις γουρούνι στο σακί.

άρεσε σε 21
Αυτός που ‘χασε το χοίρο του, όλο μουγκριές ακούει.

άρεσε σε 19
Καλός-καλός ο χοίρος μας κι εξέβην χαλαζιάρης.

άρεσε σε 18
Του χοίρου το μαλλί δε γίνεται μετάξι.

άρεσε σε 18
Ξέρει ο μπουρμάς ίντα είναι ο χουρμάς.

μπουρμάς=ευνουχισμένος χοίρος

άρεσε σε 16
Το γουρούνι το κράζουν για μαχτό κι εκείνο πάει για σκατό.

για αυτούς που από άγνοια προτιμούν τα χειρότερα· «μαχτό» είναι η τροφή για γουρούνια με τα μεμαγμένα πίτουρα

άρεσε σε 13
Γριά δεν είχε βάσανα και αγόραζε γουρούνι.

άρεσε σε 13
Λύσε δέσε το γουρούνι, μακρυσκοίνησε την κλώσα, πέρασε η μέρα.

δηλαδή, πέρασε η μέρα χωρίς να γίνει δουλειά

άρεσε σε 12
Έπεσαν τ’ άστρα του ουρανού και τα ‘φαγαν οι χοίροι.

άρεσε σε 10
Χάνεις χρόνο και σαπούνι καθαρίζοντας γουρούνι.

άρεσε σε 4
Άντρα, γουρούνι, γάιδαρο, και ποιον να πρωτοκλάψω;

 

Πουλιά

Και το πουλί ψηλά πετάει, μα στη γη θα βρει να φάει.

άρεσε σε 57
Το έξυπνο πουλί από τη μύτη πιάνεται.

άρεσε σε 40
Όταν λαλούν οι κόρακες, τα αηδόνια φεύγουν.

που σημαίνει ότι οι χυδαία φωνασκούντες επικρατούν

άρεσε σε 28
Κατά το πουλί η φωλιά του, και κατά τον άνθρωπο το σπίτι του.

άρεσε σε 27
Κάτσε κότα μου στ’ αυγά σου για να βγούνε τα πουλιά σου.

άρεσε σε 18
Το θηλυκό πουλί φτιάνει τη φωλιά.

άρεσε σε 16
Παρά αηδόνι στο κλουβί, κάλλιο κουρούνα στο βουνί.

άρεσε σε 15
Όταν περνάνε τα καλά πουλιά στήνουμε ξόβεργα.

άρεσε σε 12
Προτού σκάσουν τα αυγά, άρχισε να μετράει τα πουλιά.

άρεσε σε 10
Τα χαζά τα πουλιά τα κάνει ο θεός φωλιά.

άρεσε σε 10
Όλα τα πουλιά πάνε κι έρχονται, και ο σπουργίτης αναμένει.

άρεσε σε 9
Όλα τα πουλιά μισεύουν, οι κοράκοι μόνο μένουν.

άρεσε σε 8
Κάλιο πουλί του κλαδιού παρά του κλουβιού.

Τότε λαλούν τ’ αηδόνια όταν πάψουν τα κοράκια.

 

Φίδια

Κι αν κελαηδάει η οχιά, δεν είναι καρδερίνα.

άρεσε σε 34
Ο Τούρκος κι η ουχιά δεν έχουνε μπιστιά.

άρεσε σε 34
Όποιος τα φίδια κυνηγά, φίδι θα τον δαγκώσει, και όποιος τον κίνδυνο αγαπά, αυτός θα τον σκοτώσει.

άρεσε σε 30
Αν του τη δώσεις του φιδιού, δώσ’ τη του στο κεφάλι.

άρεσε σε 21
Μην πατάς φίδι στην ουρά.

γιατί θα γυρίσει και θα σε δαγκώσει

άρεσε σε 16

σελίδα 3 από 17

«προηγούμενη σελίδαεπόμενη σελίδα»

Συγγενές είδος με τις παροιμίες είναι και οι Παροιμιακές Φράσεις

Ξένες Παροιμίες υπάρχουν στη σελίδα: Ξένες Παροιμίες

Επιπλέον, αρκετές «βωμολοχικές» παροιμίες θα βρείτε στα: Ακατάλληλα και στη σελίδα με τις Αθυρόστομες Παροιμίες .

Πολύ κοντά στις παροιμίες είναι και οι: Θυμόσοφες Ρήσεις

Για αποκλειστικά αρχαίες παροιμίες υπάρχει η σελίδα:
Αρχαίες Ελληνικές Παροιμίες











Μανώλης Παπαθανασίου   2008 – 2024





Σχετικό Γνωμικό
Η ευφυΐα και το πνεύμα ενός έθνους φαίνονται από τις παροιμίες του.
Φρ. Βάκων


Google

τσολιας