Κωνσταντίνος Καβάφης, 1868-1933
Έλληνας ποιητής
Έλληνας ποιητής
Ένα σύντομο αυτοβιογραφικό από τον ίδιο:
«Είμαι Κωνσταντινουπολίτης την καταγωγήν, αλλά εγεννήθηκα στην Αλεξάνδρεια - σ' ένα σπίτι της οδού Σερίφ· μικρός πολύ έφυγα, και αρκετό μέρος της παιδικής μου ηλικίας το πέρασα στην Αγγλία. Κατόπιν επισκέφθην την χώραν αυτήν μεγάλος, αλλά για μικρόν χρονικόν διάστημα. Διέμεινα και στη Γαλλία. Στην εφηβικήν μου ηλικίαν κατοίκησα υπέρ τα δύο έτη στην Κωνσταντινούπολη. Στην Ελλάδα είναι πολλά χρόνια που δεν επήγα. Η τελευταία μου εργασία ήταν υπαλλήλου εις ένα κυβερνητικόν γραφείον εξαρτώμενον από το υπουργείον των Δημοσίων Έργων της Αιγύπτου. Ξέρω Αγγλικά, Γαλλικά και ολίγα Ιταλικά».
Το σώμα των Καβαφικών ποιημάτων περιλαμβάνει: Τα 154 ποιήματα που αναγνώρισε ο ίδιος (τα λεγόμενα "Αναγνωρισμένα"), τα 37 "Αποκηρυγμένα" ποιήματά του, τα περισσότερα νεανικά, σε ρομαντική καθαρεύουσα, τα οποία αργότερα αποκήρυξε, τα "Κρυμμένα", δηλαδή 75 ποιήματα που βρέθηκαν τελειωμένα στα χαρτιά του, καθώς και τα 30 "Ατελή", που βρέθηκαν στα χαρτιά του χωρίς να έχουν πάρει την οριστική τους μορφή. Ο ίδιος είχε κατατάξει τα ποιήματά του σε τρεις κατηγορίες: τα ιστορικά, τα φιλοσοφικά και τα ηδονικά ή αισθησιακά.
«Είμαι Κωνσταντινουπολίτης την καταγωγήν, αλλά εγεννήθηκα στην Αλεξάνδρεια - σ' ένα σπίτι της οδού Σερίφ· μικρός πολύ έφυγα, και αρκετό μέρος της παιδικής μου ηλικίας το πέρασα στην Αγγλία. Κατόπιν επισκέφθην την χώραν αυτήν μεγάλος, αλλά για μικρόν χρονικόν διάστημα. Διέμεινα και στη Γαλλία. Στην εφηβικήν μου ηλικίαν κατοίκησα υπέρ τα δύο έτη στην Κωνσταντινούπολη. Στην Ελλάδα είναι πολλά χρόνια που δεν επήγα. Η τελευταία μου εργασία ήταν υπαλλήλου εις ένα κυβερνητικόν γραφείον εξαρτώμενον από το υπουργείον των Δημοσίων Έργων της Αιγύπτου. Ξέρω Αγγλικά, Γαλλικά και ολίγα Ιταλικά».
Το σώμα των Καβαφικών ποιημάτων περιλαμβάνει: Τα 154 ποιήματα που αναγνώρισε ο ίδιος (τα λεγόμενα "Αναγνωρισμένα"), τα 37 "Αποκηρυγμένα" ποιήματά του, τα περισσότερα νεανικά, σε ρομαντική καθαρεύουσα, τα οποία αργότερα αποκήρυξε, τα "Κρυμμένα", δηλαδή 75 ποιήματα που βρέθηκαν τελειωμένα στα χαρτιά του, καθώς και τα 30 "Ατελή", που βρέθηκαν στα χαρτιά του χωρίς να έχουν πάρει την οριστική τους μορφή. Ο ίδιος είχε κατατάξει τα ποιήματά του σε τρεις κατηγορίες: τα ιστορικά, τα φιλοσοφικά και τα ηδονικά ή αισθησιακά.
Η γλώσσα και η στιχουργική μορφή των ποιημάτων του Καβάφη ήταν ιδιόρρυθμες και πρωτοποριακές για την εποχή. Τo βασικό χαρακτηριστικό τους είναι ιδιότυπη γλώσσα, μείγμα καθαρεύουσας και δημοτικής, με ιδιωματικά στοιχεία της Κωνσταντινούπολης.
Τα πιο χαρακτηριστικά από τα ποιήματά του είναι τα: Τα Τείχη, Τα παράθυρα, Τρώες, Κεριά, Περιμένοντας τους βαρβάρους, Ιθάκη, Θερμοπύλες, Φωνές, Απολείπειν ο θεός Αντώνιον και η Η σατραπεία.
Είναι μακράν ο πιο γνωστός και πολυδιαβασμένος Νεοέλληνας ποιητής στο εξωτερικό (αλλά και στην Ελλάδα).
| Αριθμός Αφορισμών: 52 | Αναγνώσεις: 399,132 |
Αφορισμοί
| Ο παντρεμένος ζει σαν σκύλος και πεθαίνει σαν άνθρωπος. Ο ανύπανδρος ζει σαν άνθρωπος και πεθαίνει σαν σκύλος. άρεσε σε 889 |
| Οι τα φαιά φορούντες και περί ηθικής λαλούντες. άρεσε σε 348 |
| Ίσως το φως νάναι μια νέα τυραννία. Ποιος ξέρει τι καινούργια πράγματα θα δείξει. άρεσε σε 313 |
| Δεν αποθνήσκουν οι θεοί. Η πίστις αποθνήσκει του αχαρίστου όχλου των θνητών. άρεσε σε 290 |
| Υπάρχουν Αλήθεια και Ψεύδος άρα γε; ή υπάρχει μόνον Νέον και Παλαιόν, και το Ψεύδος είναι απλώς το γήρας της αληθείας; άρεσε σε 220 |
| Όπως μπορείς πια δούλεψε, μυαλό. άρεσε σε 198 |
| Ήθελα να δώσω φως και συγκίνηση σε όσους είναι σαν και εμένα καμωμένοι… (από τις σημειώσεις του) άρεσε σε 176 |
| Και τι άλλο είναι η τέχνη παρά λεπτομέρειες. άρεσε σε 155 |
| Να μη βιαζόμεθα· είν’ επικίνδυνον πράγμα η βία. άρεσε σε 150 |
| Θεμελιώδους σημασίας και πρωταρχικό στοιχείο τέχνης η συγκίνησις. άρεσε σε 84 |
| Ο αστείος άνθρωπος γενικώς περιφρονείται, τουλάχιστον δεν λαμβάνεται υπ’ όψιν σημαντικά, δεν εμπνέει πολλήν πεποίθησιν. Γι’ αυτό κ’ εγώ καταγίνομαι στους πολλούς να παρουσιάζω σοβαρήν όψι. Ηύρα πως μεγάλως με διευκολύνει τες υποθέσεις μου. Εσωτερικώς γελώ και αστειεύομαι πολύ. άρεσε σε 70 |
| Να μικραίνουμε τα πράγματα είναι ασφάλεια. άρεσε σε 64 |
| Μ’ επέρασεν από τον νου απόψε να γράψω για τον έρωτά μου. Και όμως δεν θα το κάμω. Τι δύναμι που έχει η πρόληψις. άρεσε σε 35 |
| Χωρίς τον ενθουσιασμό –μέσα στον ενθουσιασμό βάζω και την οργή– δεν μπορεί να δουλέψει η ανθρωπότης. άρεσε σε 33 |
| Αν δεν έχουν τα ποιήματά μου γενική εφαρμογή, έχουν μερική. Αυτό δεν είναι λίγο. Έχουν εγγυημένη την αλήθεια των έτσι. άρεσε σε 22 |
| Δεν εννοώ την φιλίαν ή την έχθρα, παρά ως φιλία ή έχθρα προς το έργο μου. άρεσε σε 18 |
| Ποτέ μου δεν θα μπορούσα να γράψω μυθιστόρημα ή θέατρον∙ αλλά αισθάνομαι μέσα μου 125 φωνές να με λέγουν ότι θα μπορούσα να γράψω ιστορίαν. Μα τώρα είναι πια αργά. άρεσε σε 17 |
| Είμαι εν μέρει Εθνικός, εν μέρει Χριστιανίζων. άρεσε σε 13 |
| Είναι πολύ πιο δύσκολο για μένα να τοποθετήσω τα πρόσωπα μου στη βυζαντινή εποχή, αν και πιο κοντά μου –δεν είναι περίεργο;– είναι περιοριστική. Ενώ η ελληνιστική είναι πιο ανήθικος, πιο ελευθέρα, και με επιτρέπει να κινήσω τα πρόσωπα μου όπως θέλω. άρεσε σε 12 |
| Ο Λόρδος Βύρων υπήρξε ολίγον τι ρητορικός και ολίγον τι τσαρλατάνος, κι εδώ που τα λέμε, δεν ήτο της σχολής μου. άρεσε σε 9 |
| Είναι μεγάλος ο Πτωχοπρόδρομος. Βέβαια, είναι οι σημερινοί ξένοι που δεν διστάζουν να το πουν∙ μα πρέπει να γραφεί και η ιστορία της λογοτεχνίας μας από Έλληνα για να το φωνάξει, πως έχομε κι εμείς τον Rabelais τον δικό μας, τον Πρωχοπρόδρομο, που τα ποιήματα του είναι αριστουργήματα στο είδος των. άρεσε σε 5 |
Στίχοι
| Κι αν δεν μπορείς να κάμεις την ζωή σου όπως την θέλεις, τούτο προσπάθησε τουλάχιστον όσο μπορείς: μην την εξευτελίζεις μες την πολλή συνάφεια του κόσμου, Μες στες πολλές κινήσεις και ομιλίες. (από το «Όσο μπορείς») άρεσε σε 1020 |
| Τους Λαιστρυγόνες και τους Κύκλωπας, τον άγριο Ποσειδώνα δεν θα συναντήσεις, αν δεν τους κουβανείς μες στην ψυχή σου, Αν η ψυχή σου δεν τους στήνει εμπρός σου. (από την «Ιθάκη») άρεσε σε 771 |
| Δώδεκα και μισή. Πώς πέρασεν η ώρα. Δώδεκα και μισή. Πώς πέρασαν τα χρόνια. (από το «Απ’ τες εννιά») άρεσε σε 472 |
| Η Ιθάκη σ’ έδωσε τ’ ωραίο ταξίδι. Χωρίς αυτήν δεν θάβγαινες στον δρόμο. Άλλα δεν έχει να σε δώσει πια. (από την «Ιθάκη») άρεσε σε 402 |
| Και τώρα τι θα γένουμε χωρίς βαρβάρους; Οι άνθρωποι αυτοί ήσαν μια κάποια λύσις. («Περιμένοντας τους βαρβάρους») άρεσε σε 359 |
| Σε μερικούς ανθρώπους έρχεται μια μέρα που πρέπει το μεγάλο ΝΑΙ ή το μεγάλο ΟΧΙ να πούνε. άρεσε σε 327 |
| Τιμή σ’ εκείνους όπου στην ζωή των ώρισαν να φυλάγουν Θερμοπύλες. Ποτέ από το χρέος μη κινούντες. άρεσε σε 310 |
| Η πόλις θα σε ακολουθεί. Στους δρόμους θα γυρνάς τους ίδιους…. Δεν έχει πλοίο για σε δεν έχει οδό. Έτσι που τη ζωή σου ρήμαξες εδώ, σ’ όλη τη γη τη ρήμαξες. (από το «Η πόλις») άρεσε σε 278 |
| Χωρίς περίσκεψιν, χωρίς λύπην, χωρίς αιδώ μεγάλα κι υψηλά τριγύρω μου έκτισαν τείχη… Αλλά δεν άκουσα ποτέ κρότον κτιστών ή ήχον. Ανεπαισθήτως μ’ έκλεισαν από τον κόσμον έξω. (από τα «Τείχη») άρεσε σε 271 |
| Σαν έτοιμος από καιρό, σα θαρραλέος, αποχαιρέτα την Αλεξάνδρεια που φεύγει. (από το «Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον») άρεσε σε 246 |
| Άλλα ζητεί η ψυχή σου, γι’ άλλα κλαίει. Τον έπαινο του Δήμου και των σοφιστών, Τα δύσκολα και τ’ ανεκτίμητα εύγε. (από το «Η Σατραπεία») άρεσε σε 145 |
| Όμως απ’ τ’ άλλα πιο πολύ με άγγιξε το άσμα το Τραπεζούντιον, με την παράξενή του γλώσσα, και με την λύπη των Γραικών των μακρινών εκείνων που ίσως όλο πίστευαν που θα σωθούμε ακόμη. άρεσε σε 129 |
| Το έργον των θεών διακόπτομεν εμείς, τα βιαστικά κι άπειρα όντα της στιγμής. άρεσε σε 126 |
| Και μες στη τέχνη πάλι, ξεκουράζομαι απ’ την δούλεψή της. άρεσε σε 119 |
| Όποιος απέτυχε, όποιος ξεπέσει, τι δύσκολο να μάθει της πενίας την νέα γλώσσα και τους νέους τρόπους. άρεσε σε 114 |
| Α βεβαιότατα «πλην Λακεδαιμονίων» Είναι κι αυτή μια στάσις. Νιώθεται. … Για Λακεδαιμονίους να μιλούμε τώρα! άρεσε σε 111 |
| Υπήρξεν έτι το άριστον εκείνο, Ελληνικός— ιδιότητα δεν έχ’ η ανθρωπότης τιμιοτέραν· εις τους θεούς ευρίσκονται τα πέραν. («Επιτύμβιον Aντιόχου, βασιλέως Kομμαγηνής») άρεσε σε 93 |
| Την εμορφιά έτσι πολύ ατένισα, που πλήρης είναι αυτής η όρασίς μου. άρεσε σε 90 |
| το γήρασμα του σώματος και της μορφής είναι πληγή από φρικτό μαχαίρι εις σε προστρέχω τέχνη της ποιήσεως που κάπως ξέρεις από φάρμακα… άρεσε σε 84 |
| Είν’ η προσπάθειές μας, των συφοριασμένων· είν’ η προσπάθειές μας σαν των Τρώων. .................. Όμως η πτώσις μας είναι βεβαία. Επάνω, στα τείχη, άρχισεν ήδη ο θρήνος. άρεσε σε 77 |
| Γιατί άκουσαν μια απαίσια βοή, θανάσιμη βοή την σκάλα ν’ ανεβαίνει, ............. γιατί κατάλαβαν τι είδος βοή είναι τούτη, τάνοιωσαν πια τα βήματα των Εριννύων. άρεσε σε 77 |
| Τόσοι και τόσοι βαρβαρότεροί μας άλλοι αφού το γράφουν, θα το γράψουμε κ’ εμείς. ........ Ώστε ανελλήνιστοι δεν είμεθα, θαρρώ. (από το ποίημα «Φιλέλλην») άρεσε σε 73 |
| Επέστρεφε συχνά και παίρνε με, αγαπημένη αίσθησις. άρεσε σε 67 |
| Κ’ είν’ η συνείδησίς μου ήσυχη για το αψήφιστο της εκλογής. Βλάπτουν κ’ οι τρεις τους την Συρία το ίδιο. άρεσε σε 63 |
| Ή τέλος, δυνατόν και στα πολιτικά να επέστρεφεν αξιεπαίνως ενθυμούμενος τες οικογενειακές του παραδόσεις, το χρέος προς την πατρίδα, κι άλλα ηχηρά παρόμοια. άρεσε σε 55 |
| Εδώ που έφθασες, λίγο δεν είναι· τόσο που έκαμες, μεγάλη δόξα. Κι αυτό ακόμη το σκαλί το πρώτο πολύ από τον κοινό τον κόσμο απέχει. («Το πρώτο σκαλί») άρεσε σε 31 |
| Μα απ' το πολύ να σκέπτεται και να θυμάται ο γέρος εζαλίσθηκε. Κι αποκοιμάται στου καφενείου ακουμπισμένος το τραπέζι. άρεσε σε 16 |
| Μήνας περνά και φέρνει άλλον μήνα. Αυτά που έρχονται κανείς εύκολα τα εικάζει· είναι τα χθεσινά, τα βαρετά εκείνα. Και καταντά το αύριο πια σαν αύριο να μη μοιάζει. άρεσε σε 16 |
| Δεν θα μας έβλεπε κανείς. Μα κιόλας είχαμεν εξαφθεί τόσο πολύ, που γίναμε ακατάλληλοι για προφυλάξεις. («Να μείνει») άρεσε σε 4 |
| Pαφαήλ, ολίγους στίχους σε ζητούν [...] Κάτι πολύ καλαίσθητον και λείον. («Για τον Aμμόνη, που πέθανε 29 ετών, στα 610») |
| Πάντοτε ωραία και μουσικά τα ελληνικά σου είναι. Όμως την μαστοριά σου όληνα τη θέμε τώρα. («Για τον Aμμόνη, που πέθανε 29 ετών, στα 610») |
Παρόμοιες Πηγές Γνωμικών
Μανώλης Παπαθανασίου 2008 – 2024