Φύση | |||
| • | Η φύσις μηδέν μήτε ατελές ποιεί μήτε μάτην.
Αριστοτέλης άρεσε σε 580 | ||
| • | Ουδέν άτακτον των φύσει.
Αριστοτέλης άρεσε σε 279 | ||
| • | Φύσις κρύπτεσθαι φιλεί. Ηράκλειτος άρεσε σε 230 | ||
| • | Τα ψυχρά θέρεται, θερμόν ψύχεται, υγρόν αυαίνεται, καρφαλέον νοτίζεται.
Ηράκλειτος άρεσε σε 165 | ||
| • | Εν πάσι γαρ τοις φυσικοίς ενεστί τι θαυμαστόν.
Αριστοτέλης άρεσε σε 149 | ||
| • | Η φύσις ουδέν ποιεί άλματα. Αριστοτέλης άρεσε σε 115 | ||
| • | Χάρις τη μακαρία φύσει, ότι τα αναγκαία εποίησε ευπόριστα, τα δε δυσπόριστα ουκ αναγκαία.
Επίκουρος (ίσως αρχικά το είπε ο Μητρόδωρος ο Χίος) άρεσε σε 88 | ||
| • | Η δε μελέτη φύσεως αγαθά πλείονα δωρείται. Επίχαρμος άρεσε σε 61 | ||
| • | Ροδοδάκτυλος Ηώς.
Όμηρος άρεσε σε 58 | ||
| • | Ουκ έστι χείρων ουδεμία φύσις τέχνης. Και γαρ αι τέχναι τας φύσεις μιμούνται.
Μάρκος Αυρήλιος άρεσε σε 52 |
Άνεμος | |||
| • | Ένθα ούτε μίμνειν άνεμος ούτ’ εκπλείν εά.
Αισχύλος (παροιμ. φράση που δηλώνει αδιέξοδο ή αντίξοες συνθήκες) άρεσε σε 30 | ||
| • | Αρχομένου τε νότου και λήγοντος βορέα.
Ησίοδος άρεσε σε 18 |
Φως | |||
| • | Λήσεται μεν γαρ ίσως το αισθητὸν φως τις, το δε νοητὸν αδύνατον εστιν, ή ως φησιν Ηράκλειτος: το μη δύνόν ποτε πώς αν τις λάθοι;
Ηράκλειτος (Η πρώτη πρόταση είναι μάλλον του Κλήμη Αλεξανδρείας που ήθελε να εκχριστιανίσει το ρητό του Ηρακλείτου. ) |
Σκιά | |||
| • | Σκιάς όναρ άνθρωπος.
Πίνδαρος άρεσε σε 558 | ||
| • | Υπό σκιήι.
Διηνέκης (Σπαρτιάτης πολεμιστής, ένας από τους 300) (απάντηση των Σπαρτιατών στην απειλή ότι τα βέλη των Περσών θα κρύβουν τον ήλιο [στις Θερμοπύλες]) άρεσε σε 73 | ||
| • | Τοις μεν διά του ηλίου πορευομένοις κατ’ ανάγκην έπεται σκιά, τοις δε διά δόξης βαδίζουσιν ακολουθεί φθόνος.
Πλούταρχος άρεσε σε 17 |
Ήλιος | |||
| • | Ουδέν κρυπτόν υπό τον ήλιον. Αρχαιοελληνική παροιμία άρεσε σε 1048 | ||
| • | Ήλιος ούκ αν υπερβήσεται μέτρα.
Ηράκλειτος άρεσε σε 184 | ||
| • | Ο ήλιος εις τους αποπάτους, αλλ’ ου μιαίνεται.
Διογένης άρεσε σε 138 | ||
| • | Ηράκλειτος έλεγεν την παιδείαν έτερον ήλιον είναι τοις πεπαιδευμένοις.
Ηράκλειτος άρεσε σε 116 | ||
| • | Ώσπερ ο ήλιος ου περιμένει λιτάς και γοητείας, ίν' ανατείλῃ, αλλ΄ ευθύς λάμπει και προς απάντων ασπάζεται, ούτω μηδέ συ περίμενε κρότους και ψόφους και επαίνους, ίν΄ ευποιήσῃς, αλλ΄ εκοντής ευεργέτει και ίσα τω ηλίῳ φιληθήσῃ.
Επίκτητος άρεσε σε 103 | ||
| • | Ο ήλιος, καθάπερ ο Ηράκλειτος φησι, νέος εφ’ ημέρη εστίν.
Ηράκλειτος άρεσε σε 101 | ||
| • | Περί μεγέθους ηλίου: εύρος ποδός ανθρωπείου. Ηράκλειτος άρεσε σε 35 | ||
| • | Τι εστιν Ήλιος; Ουράνιος οφθαλμός, νυκτός ανταγωνιστής, αιθέριον κύκλωμα, κοσμικός έλεγχος, απήρατος φλοξ, καρπών περιβόλαιον, άσβεστος ακτίς, κεχορηγημένη λαμπάς, ουράνιος οδοιπόρος, αδιάλειπτον φέγγος, ημέρας κόσμιον. Σεκούνδος ο Σιωπηλός άρεσε σε 8 |
Βροχή | |
| • | Ράβδος εν γωνία, άρα βρέχει. Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση (δηλώνει αυθαίρετο συλλογισμό) άρεσε σε 88 |
| • | ... λοιδορούσης αυτόν ποτε Ξανθίππης της γυναικός, έπειτα εκ μετεώρου καταχεάσης ύδωρ κατ’ αυτού είπεν: «εγίγνωσκον ότι βροντώσα Ξανθίππη και βρέξει». Σωκράτης άρεσε σε 40 |
Γη | |||
| • | Άπαντα τίκτει χθών πάλιν τε και λαμβάνειν.
Ευριπίδης άρεσε σε 68 | ||
| • | Μήτηρ απάντων γαία και κοινή τροφός. Μένανδρος άρεσε σε 57 | ||
| • | Γη και ύδωρ πάντα έσθ’ όσα γίνονται ηδέ φύονται.
Ξενοφάνης άρεσε σε 27 | ||
| • | Πάντες γαίης τε και ύδατος εκγενόμεθα. Ξενοφάνης άρεσε σε 25 | ||
| • | Γη πάντα τίκτει και πάλιν κομίζεται.
Μένανδρος άρεσε σε 17 | ||
| • | Τι εστί Γη; Ουρανού βάσις, απύθμενον θεώρημα, αεροφυές ρίζωμα, γυμνάσιον ζωής, σελήνης παννύχισμα, ασύνοπτον θεώρημα, όμβρων τιθήνη, καρπών μήτηρ, άδου καλυπτήρ, αιώνιον φύλαγμα, πολυδιοίκητον χώρημα, γέννα και αποδοχή πάντων. Σεκούνδος ο Σιωπηλός άρεσε σε 6 |
Ουρανός | |||
| • | Κοινός γαρ εστιν ουρανός πάσιν βροτοίς.
Ευριπίδης άρεσε σε 19 |
Νερό | |||
| • | Ψυχήσιν Θάνατος ύδωρ γενέσθαι, ύδατι δε θάνατος γην γενέσθαι, εκ γης δε ύδωρ γίνεται, εξ ύδατος δε ψυχή. Ηράκλειτος άρεσε σε 170 | ||
| • | Άριστον μεν ύδωρ. Πίνδαρος άρεσε σε 46 | ||
| • | Γη και ύδωρ. Ηρόδοτος (το δείγμα υποτέλειας που ζήτησαν οι Πέρσες πρέσβεις από τη Σπάρτη και τους έριξαν στο πηγάδι) άρεσε σε 36 | ||
| • | Κοσκίνω ύδωρ αντλείς. Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση άρεσε σε 22 | ||
| • | Βορβόρω θ’ ύδωρ λαμπρόν μιαίνων ούποθ’ ευρήσεις ποτόν.
Αισχύλος άρεσε σε 7 |
Θάλασσα | |||
| • | Θάλασσα και πυρ, και γυνή τρίτον κακόν. Μένανδρος άρεσε σε 798 | ||
| • | Μέγα το της θαλάσσης κράτος. Περικλής (είναι και στον θυρεό του Πολεμικού Ναυτικού) άρεσε σε 175 | ||
| • | Θάλαττα ύδωρ καθαρώτατον και μιαρώτατον, ιχθύσι μεν πότιμον και σωτήριον, ανθρώποις δε άποτον και ολέθριον. Ηράκλειτος άρεσε σε 134 | ||
| • | Παρά θίν’ αλός. Όμηρος (δηλαδή, παραλιακά) άρεσε σε 81 | ||
| • | Πυρ, γυνή και θάλασσα, δυνατά τρία. Αίσωπος άρεσε σε 56 | ||
| • | Γη πιστόν, θάλασσα άπιστον κέρδος. Πιττακός ο Μυτιληναίος άρεσε σε 46 | ||
| • | Ποντίων τε κυμάτων ανήριθμον γέλασμα.
Αισχύλος άρεσε σε 43 | ||
| • | Τι εστι Ωκεανός; Κόσμου εναγκάλισμα, θαλάσσιον στεφάνωμα, αλμυρός δεσμός, ατλαντικός ζωστήρ, πάσης φύσεως περίδρομος, οικουμένης κάτοχος. Σεκούνδος ο Σιωπηλός άρεσε σε 13 |
Νύχτα | |||
| • | Κλεπτών γαρ η νυξ, της δε αληθείας το φως.
Ευριπίδης άρεσε σε 106 | ||
| • | Αστέρες ουράνιοι, Νυκτός φίλα τέκνα μελαίνης… Από τον Ορφικό Ύμνο των Άστρων άρεσε σε 49 | ||
| • | Φιλεί ωδίνας τίκτειν νυξ κυβερνήτη σοφώ.
Αισχύλος άρεσε σε 48 | ||
| • | Τον πυθόμενον τι πρότερον γεγόνοι, νυξ η ημέρα, «η νυξ,» έφη, «μια ημέρα πρότερον.» Θαλής ο Μιλήσιος άρεσε σε 35 | ||
| • | Εν νυκτί βουλή. Αρχαία Παροιμιακή φράση (απόφαση με ηρεμία, τη νύχτα) άρεσε σε 30 | ||
| • | Ανθρώπου μέρους ειμί, ο και τέμνει με σίδηρος.
Γράμματος αιρομένου, δύεται ηέλιος. Αρχαίο Αίνιγμα (απάντηση: το νύχι [όνυξ]) άρεσε σε 20 | ||
| • | Ηώς ορώσα τα νυκτός έργα, γελά.
Αρχαία παροιμία άρεσε σε 16 |
Φωτιά | |||
| • | Οκόσα φάρμακα ουκ ιήται, σίδηρος ιήται. Όσσα σίδηρος ουκ ιήται, πυρ ιήται· όσσα δε πυρ ουκ ιήται, ταύτα χρη νομίζειν ανίητα.
Ιπποκράτης άρεσε σε 129 | ||
| • | Πυρ μαχαίρα μη σκαλεύειν. Πυθαγόρας (με την έννοια: μην οξύνεις επιθετικές διαθέσεις) άρεσε σε 104 | ||
| • | Των οικιών ημών εμπιμπραμένων, ημείς άδομεν.
Αρχαιοελληνική παροιμία άρεσε σε 91 | ||
| • | Πάντα γαρ το πυρ επελθόν κρινεί και καταλήψεται.
Ηράκλειτος άρεσε σε 40 | ||
| • | Τέχνας δε πάσας και ανεύρε το πυρ και σώζει. Πλούταρχος άρεσε σε 34 | ||
| • | Το εις πυρ και γυναίκα εμπεσείν, ίσον υπάρχει. Πυθαγόρας άρεσε σε 33 | ||
| • | Πυρός τε ανταμοιβή τα πάντα και πυρ απάντων όκωσπερ χρυσού χρήματα και χρημάτων χρυσός.
|
Απόσταση | |||
| • | Ερωτηθείς υπό τινος, πόσον απέχει το ψεύδος του αληθούς: «Όσον οφθαλμοί των ώτων». Θαλής ο Μιλήσιος άρεσε σε 30 | ||
| • | Ου ταυτόν είδος φαίνεται των πραγμάτων πρόσωθεν όντων εγγύθεν θ’ ορωμένων.
Ευριπίδης άρεσε σε 29 | ||
| • | Ο Τάρταρος τοσούτον από γης διάστημα, όσον απ’ ουρανού γη. Αρχαιοελληνική παροιμία (βασισμένη σε φράση από τη Βιβλιοθήκη του ψευδο-Απολλόδωρου) άρεσε σε 23 |
Εγγύτητα | |||
| • | Ο εγγύς Διός, εγγύς κεραυνού. Αίσωπος άρεσε σε 57 | ||
| • | Διογένης ερωτηθείς πώς άν τις πολιτεύηται εξουσίᾳ, έφη: Καθάπερ πυρί, μήτε λίαν εγγύς είναι, ίνα μη κατακαή· μήτε πόρρω, ίνα μη ριγώσῃ. Διογένης άρεσε σε 8 | ||
| • | Ανάχαρσις μαθών τέτταρας δακτύλους είναι το πάχος της νεώς, τοσούτον έφη του θανάτου τους πλέοντας απέχειν.
Ανάχαρσις άρεσε σε 3 |
Ζώα | |||
| • | Τα φυτά των ζώων ένεκέν εστι και τα ζώα των ανθρώπων χάριν. Αριστοτέλης άρεσε σε 83 | ||
| • | Βρεκεκέξ κουάξ κουάξ! Αριστοφάνης άρεσε σε 67 | ||
| • | Πολλ’ οίδ’ αλώπηξ, εχίνος δε εν, μέγα.
Αρχίλοχος άρεσε σε 64 | ||
| • | Αίσωπος ερωτηθείς τι των ζώων σοφώτατον, «των χρησίμων», έφη, «μέλισσα, των δ’ αχρησίμων αράχνης». Αίσωπος άρεσε σε 21 |
Λουλούδια | |||
| • | Το ρόδον ακμάζει βαιόν χρόνον· ήν δε παρέλθει ζητών ευρήσεις ου ρόδον, αλλά βάτον.
Ανώνυμο αρχαίο ρητό άρεσε σε 49 |
Σκύλοι | |||
| • | Οι μεν άλλοι κύνες τους εχθρούς δάκνουσι, εγώ δε τους φίλους ίνα σώσω.
Διογένης άρεσε σε 92 | ||
| • | Καγώ, φησίν, Διογένης ο κύων. Διογένης (συστηνόμενος στον Μ. Αλέξανδρο) άρεσε σε 71 | ||
| • | Κυνικόν μεν το βρώμα, ου βασιλικόν δε το δώρον.
Διογένης (όταν έλαβε δώρο από τον Αλέξανδρο ένα πιάτο κόκαλα) άρεσε σε 40 | ||
| • | Κύων παρ’ εντέροις.
Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση (για ανικανοποίητους που δεν μπορούν να απολαύσουν τα αγαθά τους) άρεσε σε 9 | ||
| • | Κύων, μελετήσας ωμών σαρκών γεύσασθαι, φυλάττειν ουκ έτι δύναται την αγέλην. Αντιφάνης άρεσε σε 6 |
Λύκοι | |||
| • | Λύκος εν αιτία γίνεται καν φέρει καν μη φέρει.
Αρχαιοελληνική Παροιμία άρεσε σε 82 | ||
| • | Λύκος από αριθμού ού φοβείται λαβείν.
Αίσωπος άρεσε σε 4 |
Άλογα | |||
| • | Οίον ίππον απολλύουσι, δι’ απειρίαν και μαλακίαν χρήσασθαι μη δυνάμενοι. Μέγας Αλέξανδρος (σχετικά με την αδυναμία των άλλων αυλικών να δαμάσουν τον Βουκεφάλα) άρεσε σε 89 | ||
| • | Σμικρώ χαλινώ δ’ οίδα τους θυμουμένους ίππους καταρτυθέντας.
Σοφοκλής άρεσε σε 37 | ||
| • | Από όνων εφ’ ίππους. Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση (με την έννοια: από τα χαμηλά στα ψηλά) άρεσε σε 21 | ||
| • | Ούτος ερωτηθείς τίνι διαφέρουσιν οι πεπαιδευμένοι των απαιδεύτων είπεν: «ώσπερ οι δεδαμασμένοι ίπποι των αδαμάστων.» Ανάχαρσις άρεσε σε 5 |
Γαϊδούρια | |||
| • | Κάμηλος και ψωριώσα πολλών όνων φορτία ανατίθεται.
Αρχαιοελληνική παροιμία άρεσε σε 29 | ||
| • | Έργον όνον αποτρέψαι κνώμενον.
Αρχαιοελληνική Παροιμία άρεσε σε 24 | ||
| • | Όνος ύεται.
Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση (για ξεροκέφαλους που δεν θέλουν να πειστούν να βελτιώσουν την κατάστασή τους) άρεσε σε 18 |
Γουρούνια | |||
| • | Ύες βορβόρω ήδονται μάλλον ή καθαρώ ύδατι.
Ηράκλειτος άρεσε σε 244 | ||
| • | Πάντες τω θανάτω τηρούμεθα καί τρεφόμεσθα ως αγέλη χοίρων σφαζομένων αλόγως. Παλλαδάς ο Αλεξανδρεύς άρεσε σε 38 | ||
| • | Υς διά ρόδων.
Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση άρεσε σε 10 | ||
| • | Αφροδίτη ύν τέθηκε
Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση (επί αχαριστίας, επειδή η Αφροδίτη –όπως κι άλλοι θεοί– δεν ήθελε να της θυσιάζουν γουρούνια) άρεσε σε 7 |
Πουλιά | |||
| • | Ουκ εστιν ουδέν του πέτεσθαι γλυκύτερον.
Αριστοφάνης άρεσε σε 17 | ||
| • | Σύκα φίλ’ ορνίθεσσι, φυτεύειν δ’ ουκ εθέλουσι.
Αθήναιος ο Ναυκρατίτης άρεσε σε 16 |
Φίδια | |||
| • | Όφις το δέρμα αποδύεται, την γνώμην δε ουδαμώς. Αίσωπος άρεσε σε 82 | ||
| • | Όφις ει μη φάγοι όφιν, δράκων ου γενήσεται.
Αρχαιοελληνική παροιμία άρεσε σε 27 |
σελίδα 3 από 17
| «προηγούμενη σελίδα | επόμενη σελίδα» |
Συστήνουμε:
Αν σας ενδιαφέρουν τα αρχαιοπρεπή αποφθέγματα, δείτε επίσης και τα Δελφικά Παραγγέλματα, τη σελίδα με τις Αρχαίες παροιμίες, τα Λατινικά ρητά , τα Εκκλησιαστικά ρητά καθώς και τις Βυζαντινές ρήσεις.
