Γνωμικολογικον

Αποφθέγματα, Γνωμικά, Αφορισμοί, Ρητά, Παροιμίες
 
 
 

Παροιμιακές Φράσεις


Παροιμιακες φρασεις

σελίδα 7 από 7

«προηγούμενη σελίδαεπόμενη σελίδα»

Οι παροιμιακέςπαροιμιώδεις) φράσεις δεν μπορούν να θεωρηθούν γνωμικά, αν και συγγενεύουν με τις παροιμίες ως προς το λαϊκό ή αλληγορικό τους χαρακτήρα.
Πρόκειται για σύντομες φράσεις που δεν αποτελούν «διατύπωση κρίσης», δεν τις χρησιμοποιούμε δηλαδή για να διατυπώσουμε μια άποψη, αλλά για να κάνουμε έναν χαρακτηρισμό. Πάντως τα όρια με τις Παροιμίες είναι μερικές φορές δυσδιάκριτα.


 

Ολοκλήρωση

Έλαβε σάρκα και οστά.
…και έξω απ’ την πόρτα.
Το κερασάκι στην τούρτα.
Μέχρι τελευταίας ρανίδας.
Να δούμε πού θα κάτσει η μπίλια.
Κλότσησε την καρδάρα με το γάλα.
Τα σταφύλια τρυγημένα και τα σκόρδα φυτεμένα.
 

Αναζήτηση

Ψαρεύει σε θολά νερά.
Έφαγε τον κόσμο να το βρει.
Εδώ παπάς, εκεί παπάς, πού ‘ναι ο παπάς;
 

Ταχύτητα

Στο πι και φι.
Στο πίτς φυτίλι.
Στο άψε σβήσε.
Εν ριπή οφθαλμού.
Ώσπου να πεις κύμινο…
Αυθωρεί και παραχρήμα.
 

Αποφάσεις

Έκανε πέτρα την καρδιά του…
 

Ορμητικότητα

Φόρα παρτίδα.
Είναι στην πρίζα.
Έμπαινε Γιούτσο!
Τα πήρε όλα σβάρνα.
Εν τω άμα και το θάμα.
Δεν ορρωδεί προ ουδενός.
Ως ταύρος εν υαλοπωλείω.
Γυαλίζει το μάτι του.
 

Υπαιτιότητα

Τον πήρα στο λαιμό μου.
Δεν είναι άμοιρος ευθυνών.
Ποιος θα πληρώσει το μάρμαρο;
 

Προσπάθεια & Κόπος

Τραβάει κουπί.
Per mare per terra.
Κίνησε γη και ουρανό.
Την ιδρώνει τη φανέλα.
 

Εμπειρία

Πήρε το βάπτισμα του πυρός.
Έχει περάσει από σαράντα κύματα.
Έφαγε τη θάλασσα / τη ζωή με το κουτάλι.
 

Αλλαγή

Μια ζέστη μια κρύο.
Έκανε στροφή 180 μοιρών.
 

Αποκαλύψεις

Τον πήρε πρέφα.
Το έκανε βούκινο.
Του άνοιξε τα μάτια.
Να το πάρει το ποτάμι.
Με το νι και με το σίγμα.
Του άνοιξε την καρδιά του.
Τα είπε χαρτί και καλαμάρι.
Έβγαλε τα άπλυτά του στη φόρα.
 

Ετοιμότητα

Ή τώρα ή ποτέ.
Είναι υπ’ ατμόν.
Είναι στην τσίτα.
Επί ποδός πολέμου.
Με το όπλο παρά πόδα.
 

Επιμέλεια

Τα σταφύλια τρυγημένα και τα σκόρδα φυτεμένα.
 

Πολυπραγμοσύνη

Εδώ πατάει κι αλλού βρίσκεται.
Χώνει τη μύτη του παντού.
Όποια πέτρα να σηκώσεις από κάτω θα τον βρεις.
 

Ευκαιρίες

Μάννα εξ ουρανού.
Χτύπησε φλέβα χρυσού.
Βάλτε τώρα που γυρίζει!
Δώσε κι εμένα μπάρμπα!
Ιδού δόξης στάδιον λαμπρόν.
Ό,τι πάρει η νύφη στην καβάλα.
Γιούρια στον ταβλά με τα κουλούρια.
 

Ενθουσιασμός

Ψυχή τε και σώματι.
Πετάει τη σκούφια του.
Εν χορδαίς και οργάνοις.
 

Προθυμία

Πετάει τη σκούφια του.
Λόγω, έργω και διανοία.
 

Κατηγοριοποίηση

Να ξεχωρίσουμε την ήρα από το σιτάρι.
 

Διευθέτηση

Ως δια μαγείας…
Μπήκε στο λούκι.
Μιλημένα, ξηγημένα.
Ως από μηχανής θεός…
Και ούτε γάτα ούτε ζημιά.
Μπήκε το νερό στ’ αυλάκι.
Καθάρισε τον κόπρο του Αυγείου.
Κάθε κατεργάρης στον πάγκο του.
 

Δυνατότητες

Είναι έξω από τα νερά του.
Δεν είναι για τα δόντια του.
Δεν είναι για τα μούτρα του.
 

Μέσα & Μέθοδοι

Έβαλε βύσμα.
Per mare per terra.
Φίλησε κατουρημένες ποδιές.
Παίζει το τελευταίο του χαρτί.
Έχει άσο στο μανίκι.
 

Εμπόδια & Δυσκολίες

Ου μπλέξεις.
Έχω χτικιάσει.
Μεγάλο λούκι.
Έχω φτύσει αίμα.
Του ‘κανε χουνέρι.
Δια πυρός και σιδήρου.
Δεν είναι παίξε γέλασε.
Με την ψυχή στο στόμα.
Την κάναμε από κούπες.
Τα κομβία της Αλέξαινας.
Φωτιά στα μπατζάκια μας.
Άνοιξε ο ασκός του Αιόλου.
Χεστήκαμε κι η βάρκα γέρνει.
Μεταξύ σφύρας και άκμονος.
Πήρε το βάπτισμα του πυρός.
Έπεσε στο λάκκο των λεόντων.
Θα πει τον δεσπότη Παναγιώτη.
Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα.
Βρέθηκε στο λάκκο με τα φίδια.
Έσπασε ο διάολος το ποδάρι του.
Είναι με την πλάτη στον τοίχο.
Τη μία Πάσχα και την άλλη χάσκα.
Έχει περάσει από σαράντα κύματα.
Έπεσε στο λάκκο με τα κωλοδάκτυλα.
 

Ευκολία

Αβρόχοις ποσίν.
Του ήρθε κουτί.
Μασημένη τροφή.
Τα θέλει όλα στο πιάτο.
Παραβιάζει ανοικτάς θύρας.
Βρεγμένο θέλει το παξιμάδι.
Το κάνει [το ξέρει] κι η κουτσή Μαρία.
 

Βάσανα

Δεν είδε άσπρη μέρα.
Από μικρός στα βάσανα.
Δεν είδε Θεού πρόσωπο.
Ο καθένας με τον καημό του.
Εις τα καλά καθούμενα ηύραμεν τον μπελά μας.
 

Προβλήματα

Γόρδιος δεσμός.
Καινά δαιμόνια.
 

Λύσεις

Όλα μέλι-γάλα.
Θέτω το θέμα επί τάπητος.
 

Επιδείνωση

Κάθε πέρυσι και καλύτερα.
Απ’ τη φωτιά στα κάρβουνα.
Από τη Σκύλλα στη Χάρυβδη.
Απ’ τα ψηλά στα χαμηλά κι απ’ τα πολλά στα λίγα.
 

Παγίδες

Κάποιο λάκκο έχει η φάβα.
 

Ρίσκο

Επί ξυρού ακμής.
Ρώσικη ρουλέτα.
Το πάει φιρί-φιρί.
Παίζει τα ρέστα του.
Ταπί και ψύχραιμος.
Σε τεντωμένο σχοινί.
Σε τρώει ο κώλος σου.
Έχω απλωμένο τραχανά.
Έβαλε το κεφάλι του στον ντορβά.
Τα θέλει κι εσένα ο κωλαράκος σου.
Παίζει το κεφάλι του κορώνα γράμματα.
 

Κίνδυνος

Κρέμεται από μια κλωστή.
Ο σώζων εαυτόν σωθήτω.
Είδε το χάρο με τα μάτια του.
Ούτε ψύλλος στον κόρφο του.
Γλύτωσε από το στόμα του λύκου.
Τη γλύτωσε παρά τρίχα.
 

Διαφωνία

Άλλου παπά ευαγγέλιο.
Τα είπε έξω από τα δόντια.
Κάνω το δικηγόρο του διαβόλου.
 

Πειθώ

Τον έκανα Άγιο.
… και θα πει κι ένα τραγούδι.
Του ‘βαλε το μαχαίρι στο λαιμό.
 

Βοήθεια

Του κάνει πλάτες.
 

Ομαδικότητα

Πάνε δυο-δυο, σαν τους Χιώτες.
 

Συνέργεια

Τάτσι – Μήτσι – Κώτσι.
 

Εργασία

Μεροδούλι μεροφάι.
 

Καριέρα

Πόλεμος για την καρέκλα.
 

Εξειδίκευση

Έχει πάρει το κολάι.
 

Χειραγώγηση

Τον έχει στο βρακί της.
Τον σέρνει από τη μύτη.
Τον τραβάει απ’ το καπίστρι.
Παίζει μαζί του όπως η γάτα το ποντίκι.
 

Γραφειοκρατία

Από τον Άννα στον Καϊάφα.
Τον τύλιξε σε μια κόλλα χαρτί.
 

Χρήμα

Χρήμα με ουρά.
Έχει ζεστό χρήμα.
Έχει παρά με ουρά.
Το φυσάει [το παραδάκι].
 

Πλούτος

Δεν ξέρει τι έχει.
Έχει τον καιρό του.
 

Αφθονία

Πλούσια τα ελέη.
…και των γονέων.
Να φάνε κι οι κότες.
Της Παναγιάς τα μάτια.
Τρέχει από τα μπατζάκια του.
…και του πουλιού το γάλα.
Τότε που δέναν τα σκυλιά με τα λουκάνικα.
 

Κόστος & Τιμή

Πλήρωσε τη νύφη.
Πόσο πάει το μαλλί;
Αντί πινακίου φακής.
Κόστισε ο κούκος αηδόνι.
Ποιος θα πληρώσει το μάρμαρο;
Πλήρωσε τα μαλλιά της κεφαλής του.
 

Σπατάλη

Ας πάει και το παλιάμπελο.
 

Εκμετάλλευση

Του ρουφάει το αίμα.
Βγάζει απ’ τη μύγα ξύγκι.
 

Μετρήσεις

Κουκιά μετρημένα.
Μέτρα μηλιά μ’ τα μήλα σου.
Άλλα μέτρα και άλλα σταθμά.
 

Χρέη

Χρωστάει της Μιχαλούς.
 

Διαφθορά

Έβαλε το δάχτυλό του στο μέλι.
Γιούρια στον ταβλά με τα κουλούρια.
Τρώνε με δώδεκα κουτάλια και δώδεκα μασέλες.
 

Αδράνεια & Απραξία

Κάθομαι με σταυρωμένα τα χέρια.
Του Κίτσου η μάνα κάθουνταν στην άκρη στο ποτάμι.
 

Περιπέτεια

Πάμε στο άγνωστο με βάρκα την ελπίδα.
 

Παιχνίδια

Παίζει εν ου παικτοίς.
 

Φαγητό

Έφαγε τον άμπακο.
Την έκανα ταράτσα.
Έφαγε τον αγλέουρα.
Έφαγε τον περίδρομο.
Έφαγε το καταπέτασμα.
Να γλείφεις τα δάχτυλά σου.
Μη φας, έχουμε γλαρόσουπα.
Μεταξύ τυρού και αχλαδίου.
Καλύτερα να τον ντύνεις παρά να τον ταΐζεις.
Να τρώει η μάνα και του παιδιού να μη δίνει.
 

Αλκοόλ

Έγινε φέσι.
Έγινε πίτα.
Στουπί στο μεθύσι.
 

Κάπνισμα

Ένα τσιγάρο δρόμος.
Καπνίζει σαν αράπης.
Καπνίζει σαν φουγάρο.
 

Ύπνος

Κοιμάται σαν αρνάκι.
Εις τας αγκάλας του Μορφέως.
Μ’ αυτό το πλευρό να κοιμάσαι…
Αυτός κοιμάται κι η τύχη του δουλεύει.
 

Νοικοκυροσύνη

Καθάρισε τον κόπρο του Αυγείου.
 

Αίτιο & Αποτέλεσμα

Για ψύλλου πήδημα.
Άνευ αποχρώντος λόγου.
 

Απουσία

Παρών-απών.
Άνοιξε η γη και τον κατάπιε.
Τον έφαγε το μαύρο σκοτάδι.
Έλαμψε δια της απουσίας του.
Μαύρα μάτια κάναμε να σε δούμε.
 

Υπερίσχυση

Έσκισε τη γάτα.
Τον έκανε σκόνη.
Τον έφαγε λάχανο.
Του πήρε τον αέρα.
Τον ρίχνει στ’ αυτιά.
Του ‘βαλε τα γυαλιά.
Του άλλαξε τα φώτα.
Τον κόλλησε στον τοίχο.
Είναι καβάλα στ’ άλογο.
Τους πήρε τις ταυτότητες.
Τους πήρε και τα σώβρακα.
Πήρε τη μερίδα του λέοντος.
Τον έκανε με τα κρεμμυδάκια.
Του έβαλε τα δυο πόδια σ’ ένα παπούτσι.
 

Απώλεια

Δεν έμεινε ποδάρι.
Τι είχαμε τι χάσαμε.
Το[ν] έφαγε η μαρμάγκα.
Έχασε τ’ αυγά και τα καλάθια.
 

Αμετάκλητες Εξελίξεις

Πέταξε το πουλί.
Κλάνει ο πεθαμένος;
Διέβη τον Ρουβίκωνα.
Δρόμος χωρίς επιστροφή.
 

Ισορροπία

Σε τεντωμένο σχοινί.
Ίσια βάρκα ίσια νερά.
Κρατάει τα μπόσικα.
Μια στο καρφί και μια στο πέταλο.
Και με τον χωροφύλαξ και με τον αστυφύλαξ.
 

Σύγχυση

Έγινε μύλος.
Τρικυμία εν κρανίω.
Τρία πουλάκια κάθονταν.
Μπλέξαμε τα μπούτια μας.
Έχασε τ’ αυγά και τα καλάθια.
Όποιος πρόλαβε τον Κύριον είδε.
 

Αταξία

Φύρδην μίγδην.
Ξέφραγο αμπέλι.
Σάμπως να πέρασε Τουρκιά.
Ανακατωμένος ο ερχόμενος.
Χάνει η μάνα το παιδί και το παιδί τη μάνα.
 

Κατάντια

Τα κώλα εν τη ερήμω.
Από δήμαρχος, κλητήρας.
Είμαστε να μας κλαίν’ οι ρέγκες.
Απ’ τα ψηλά στα χαμηλά κι απ’ τα πολλά στα λίγα.
 

Κούραση

Τα έχει φτύσει.
Τα έχει παίξει.
Βάρεσε μπιέλα.
Αλλού χέρια, αλλού πόδια.
 

Ερημιά

Κρανίου τόπος.
Σεληνιακό τοπίο.
Εξορία του Αδάμ.
Ούτε πουλί πετάμενο.
Τα κώλα εν τη ερήμω.
Στη μέση του πουθενά.
 

Πείνα

Τον έκοψε λόρδα.
Πεινάει σα λύκος.
Θα πούμε το ψωμί ψωμάκι.
Παίζει η κοιλιά του ταμπουρά.
Βρομάει το χνώτο του απ’ την πείνα.


σελίδα 7 από 7

«προηγούμενη σελίδαεπόμενη σελίδα»









Μανώλης Παπαθανασίου   2008 – 2024





Σχετικό Γνωμικό
Μια παροιμία είναι μια μικρή πρόταση βασισμένη σε μια μακρά εμπειρία.
Θερβάντες


Google

παροιμιωδεις φρασεις





Δημοφιλεις Συγγραφεις
1 Νίκ. Καζαντζάκης
2Οδυσσέας Ελύτης
3Νίτσε
4 Όσκαρ Ουάιλντ
5 Βίκτωρ Ουγκώ
6 Φρόυντ
7 Σωκράτης
8 Γκαίτε
9 Σαίξπηρ
10 Κομφούκιος
11 Αλμπέρ Καμύ
12 Καβάφης
13 Αϊνστάιν
14 Αριστοτέλης
15 Ωνάσης
16 Πλάτων
17 Ζαν-Πωλ Σαρτρ
18 Λα Ροσφουκώ
19 Γούντυ Άλλεν
20 Μαρκ Τουαίην
21 Μαχάτμα Γκάντι
22 Γιώργος Σεφέρης
23 Τσώρτσιλ
24 Ηράκλειτος
25 Λάο Τσε
26 Τζ.Μπέρναρ Σω
27 Ναπολέων
28 Επίκουρος
29 Μπίσμαρκ
30 Καρλ Μαρξ
31 Γιάννης Ρίτσος
32 Μένανδρος
33 Πωλ Βαλερύ
34 Σοπενχάουερ
35 Κώστας Βάρναλης
36 Βολταίρος
37 Νίκος Καββαδίας
38 Νικολό Μακιαβέλι
39 Ντοστογιέφσκι
40 Καρυωτάκης